Yapay zeka (AI), bir zamanlar sadece bilim kurgu filmlerinin ve romanlarının bir parçasıydı. Düşünen, öğrenen ve karar veren makineler fikri, insanlık için hem heyecan verici hem de biraz ürkütücü bir hayaldi. Bugün ise o hayal, akıllı telefonlarımızdan evimizdeki asistanlara, iş yapış şeklimizden sanat anlayışımıza kadar hayatımızın her alanına dokunan somut bir gerçeğe dönüştü. Peki, bu inanılmaz teknoloji bu noktaya nasıl geldi? İşte yapay zekanın düşlerden gerçeğe uzanan büyüleyici yolculuğu.
1. İlk Kıvılcımlar: Fikrin Doğuşu (1950’ler)
Yapay zekanın teorik temelleri, 20. yüzyılın ortalarında atıldı. Bilgisayar biliminin babası olarak kabul edilen Alan Turing, 1950 yılında “Makineler düşünebilir mi?” sorusunu ortaya atarak fitili ateşledi. Turing Testi olarak bilinen bu fikir, bir makinenin insan kadar zeki sayılıp sayılamayacağını ölçmeyi amaçlıyordu.
Ancak “yapay zeka” terimi ilk kez 1956 yılında, bir grup bilim insanının bir araya geldiği Dartmouth Çalıştayı‘nda kullanıldı. Bu çalıştay, makinelerin öğrenebileceği ve zekanın her yönünün prensipte bir makine tarafından simüle edilebileceği varsayımına dayanıyordu. Bu ilk dönem, büyük bir iyimserlik ve heyecanla doluydu. Bilim insanları, satranç oynayan, basit problemleri çözen ilk yapay zeka programlarını geliştirdiler.
2. Yapay Zeka Kışı: Beklentiler ve Hayal Kırıklıkları (1970’ler – 1990’lar)
İlk baştaki büyük heyecan, yerini yavaş yavaş bir hayal kırıklığına bıraktı. O günün teknolojisi, bilim insanlarının büyük hedeflerini gerçekleştirmek için yetersizdi. Bilgisayarların işlem gücü çok düşüktü, veri depolama kapasitesi sınırlıydı ve yazılan algoritmalar basit görevlerin ötesine geçemiyordu.
Vaat edilen büyük devrim gerçekleşmeyince, devletlerin ve kurumların araştırma fonları kesildi. Bu dönem, “Yapay Zeka Kışı” olarak adlandırılır. Yapay zeka, popülerliğini yitirmiş ve akademik çevrelerde küçük bir alana sıkışıp kalmıştı.
3. Yeniden Doğuş: Makine Öğreniminin Yükselişi (1990’lar – 2010’lar)
Yapay zeka kışı, internetin yaygınlaşması ve bilgisayar teknolojisindeki devrim niteliğindeki gelişmelerle sona erdi. İki temel faktör her şeyi değiştirdi:
